Kolonoskopi doktorunuz tarafından parmak kalınlığında ışıklı ve kıvrılabilen bir tüple anüs (makat) bölümünden girilerek, kalın bağırsağınızın video monitörde incelenmesi işlemidir. Kolonoskopi, ilaçlı röntgen filmlerine göre daha kesin bir tanı yöntemi olup, tanı özelliğine ek olarak bazı durumlarda tedavi edici özelliği de vardır. Bu sayede divertikül, kolit, tümör vb. hastalıkların tanısı konulup, parça alınarak patolojik tetkikle ayırımı da gerçekleştirilebilir.
Kolonoskopi öncesinde kalp, tansiyon vb. ilaçlarınızı alınabilirsiziz. Ancak, ASPİRİN, romatizma ve ağrı ilaçları, KANI SULANDIRICI İLAÇLAR (Kumadin, Heparin, vb.), insülin, demir preparatları veya antibiyotik kullanıyorsanız doktorunuzu uyarınız. Ayrıca mutlaka allerjileriniz konusunda doktorunuzu uyarınız.
Akciğer ve meme kanserini takiben kalın bağırsak kanseri, kanser ölümlerinde üçüncü sırada yer almaktadır. Bu nedenle 50 yaş üzerindeki erkek ve hanımlara tarama testi olarak kolonoskopi’yi önerilmektedir. Her 5 yılda bir bu tarama yapıldığında bu tür kanserlerin büyük ölçüde önlenebildiği bilinmektedir.
Kolonoskopi genellikle ağrısız olup rahat seyreder. İşlem sırasında hava verilmesine bağlı olarak, hafif baskı hissi ve karın krampları hissedebilirsiniz. İşlem öncesinde rahatlamanız için bazı ilaçlar yapılacağından huzursuzluk hissetmezsiniz. Siz sırtüstü veya yan tarafınıza doğru yatarken doktorunuz tetkike başlayacaktır. İşlem 15 ile 60 dakika arasında sürmektedir. Ayrıca, işlem sonrasında 1-2 saatlik bekleme süresi uygulanmaktadır. Bazı durumlarda kalın bağırsağın yapısı (aşırı kıvrımlı veya uzun olması) itibari ile kolonoskop’u arzulanan noktaya kadar ilerletmek mümkün olmayabilir, bu durumda bazen tetkikin tekrarı önerilebilir.
İşlem sırasında normal dışında bir durum görülürse ve doktorunuz belirli bir bölgenin ileri tetkikine karar verirse, o bölgeden kolonoskop içinden geçirilen bir tel yardımı ile parça (biopsi) alabilir. Biopsi sadece kanser şüphesinde değil, birçok selim huylu hastalığın ayırıcı tanısında da tercih edilmektedir. Kanama nedeniyle işlem yapılması durumunda, bu odaklara iğne ile ilaç verilebilir veya elektrik akımı (koter) ile yakılabilir. Böylece çoğu zaman kanamayı durdurmak mümkün olabilir. Bu işlemler ağrıya yol açmaz.
Kolonoskopi sırasında hava verilmesine bağlı olarak, gaz çıkartma gereksinimi duyabilirsiniz. Doktorunuz size işlemin sonuçlarını açıklayacaktır. Tetkik sırasında ağrı duymamanız için çeşitli sakinleştirici veya anestezi ilaçları yapılacağından, işlem sonrasında refleksleriniz etkileneceğinden, ARAÇ KULLANMANIZ SAKINCALIDIR. Bu nedenle mümkünse tetkike bir yakınınızın refakatinde gelmenizde yarar vardır. Doktorunuzun önereceği süreden sonra gıda alabilirsiniz.Komplikasyonları sakinleştirici ilaçlara allerji gelişebilir veya çok nadiren biopsi veya polip çıkartılma yerlerinden kanama veya delinme olabilir. Kanama çoğunlukla işlem sırasında durdurulur. Delinme çok ender de olsa cerrahi girişim gerektirebilir. Şiddetli karın ağrısı, ateş, titreme veya makattan yarım bardaktan fazla kan gelmesi durumlarında doktorunuzu arayınız. Bu sorunlar birkaç gün içinde görülür.